Israrlı takip suçu; kişinin bir başkasını ısrarlı bir biçimde, çeşitli araçlardan yardım alarak veya üçüncü kişileri kullanarak rahatsız etmesi, huzursuzluk uyandırmasıdır. Israrlı takip, hapis cezası uygulanmasını gerektiren bir suç tipidir. Bu suçun faili ısrarlı bir şekilde;
- Fiziki olarak takip ederek,
- İletişim ve haberleşme araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak,
Bir kişiyi ciddi şekilde huzursuz eder ya da mağdurun veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe etmesine sebep olur. Bu durumda, fail hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir. Israrlı takip suçunun;
- Çocuğa, ayrılık kararı verilen eşe, eski eşe karşı işlenmesi,
- Mağdurun iş yerini, konutunu, okulunu değiştirmesine ya da işini veya okulunu bırakmasına sebep olması,
- Hakkında uzaklaştırma ya da iş yerine, konuta veya okula yaklaşmama tedbirine karar verilen kimse tarafından işlenmesi,
Durumunda 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası söz konusu olur. Hukuk düzeni içerisinde önemli bir yer tutan ısrarlı takip suçuna ilişkin soruşturma veya kovuşturmada, telafisi güç hak kayıpları yaşamamak adına ceza avukatı yardımı almak faydalı olacaktır.
Israrlı Takip Suçunda Uzlaşma, Zamanaşımı ve Şikayet Süresi
Suçun soruşturulabilmesi veya kovuşturulabilmesi için mağdurun şikayet etmesi gerekir. Mağdur yani şikayet hakkı sahibi, fiili ve faili öğrendikten sonra 6 ay içinde şikayet hakkını kullanmalıdır. Mağdur, suç hakkında şikayette bulunur ve daha sonra şikayetten vazgeçerse;
- Soruşturma safhasında “kovuşturmaya yer olmadığına karar” verilerek soruşturma safhasının sona bulması,
- Kovuşturma safhasında ise “kamu davasının düşmesi” sonucunu doğurur.
Suçun 8 yıllık dava zamanaşımı süresi söz konusudur. Suçun kim tarafından işlendiği yani fail çok sonra öğrenilse dahi suç hakkında soruşturma yapılabilmesi için en geç 8 yıl içinde suçun şikayet edilmesi gerekir. Son olarak, ısrarlı takip suçunun taraflar arasında uzlaşma prosedürünün uygulanması gereken suçlardan olmadığını belirtelim.
Israrlı Takip Suçunun Unsurları Nelerdir?
Israrlı takip suçu, madde metninde düzenlenen hareketlerin tekrar edilerek yapılması anlamına gelir. Birden çok yapılması gereken hareketlerin kaç kez tekrar edilmesi durumunda “ısrar” koşulunun gerçekleşeceği ise kategorik bir yaklaşımla belirlenir.
Buna göre ısrar şartı, madde metninde belirtilen hareketlerin en az iki kere yapılmasıyla gerçekleşir. Fakat iki kez yapılan belirli hareketlerin “ısrar” koşulunun gerçekleşmesi için yeterli olmadığını da belirtmek gerek.
- Suçun oluşması için davranışın “süreklilik” göstermesi gerekir.
- Israrlı hareket art arda yapılabileceği gibi ilk hareketin ardından belirli bir süre geçtikten sonra aynı hareketlere devam edilmesi biçiminde de olabilir.
- Mağdur, failin davranışlarından rahatsız olduğunu faile bildirmiş olmasına rağmen fail bu davranışlarına devam etmelidir.
- Bu suç genel olarak iki seçimlik hareketle işlenebilir: fiziki olarak takip etmek ve temas kurmaya çalışmak. Temas kurmak içinse haberleşme ve iletişim araçları, bilişim sistemleri ve üçüncü kişiler kullanılabilir.
Israrlı Takip Suçunun Cezası
Israrlı takip suçunun cezasını, basit şekliyle işlenmesi halinde öngörülen ceza ve nitelikli haller dahilinde işlenmesi halinde öngörülen ceza olmak üzere ayrı ayrı belirtmemiz gerekir. İlk olarak, suçun temel şeklinden bahsedelim. TCK m. 123/A – 1’de düzenlenen temel hali için 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası düzenlenmiştir.
Suçun temel cezası için yalnızca hapis cezası öngörülmüştür. Fakat hakim, kanunda çerçevesi çizilmiş takdir yetkisini kullanmak suretiyle hapis cezasını adli para cezasına çevirebilir. TCK m. 123/A – 2’de ise ısrarlı takip suçunun nitelikli halleri ve bu hallerin işlenmesi halinde ne ceza verileceği düzenlenmiştir. Buna göre, suçun;
- Çocuklara, ayrılık kararı verilen veya eski eşe karşı işlenmesi,
- Mağdurun okulunu, konutunu, iş yerini değiştirmesine yahut işini veya okulunu bırakmasına sebebiyet vermesi,
- Hakkında uzaklaştırma ya da okula, iş yerine veya konuta yaklaşmama tedbirine karar verilen kişi tarafından işlenmesi,
Halinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir.
Israrlı Takip Suçunda HAGB, Erteleme ve Adli Para Cezası
Israrlı takip suçu sebebiyle faile hükmedilen ceza hakkında;
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir,
- Belirli koşullarda, adli para cezasına çevirme kararı verilebilir,
- Erteleme kararı verilebilir.
Bu suça ilişkin yargılama yapmak görevli mahkeme, asliye ceza mahkemesidir. Suçta esas alınan yargılama usulü ise basit yargılama usulüdür. Suçun nitelikli hallerinde ise genel yargılama usulü esas alınır.