Türk Ceza Kanunu 123. madde kapsamında kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu cezalandırılır. Bir kimseye karşı ısrarlı şekilde huzur bozucu davranışlar sergilemek, telefonla rahatsız etmek, gürültü yapmak, hukuka aykırı davranışlarda bulunmak suçtur.
Mağdur şikayet etme hakkını kullandığında huzur ve sükununu bozan fail için ceza verilir. Bu durumda da 3 aydan 1 yıla kadar değişen sürelerde hapis cezası uygulanabilmektedir.
Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma Suçu Nasıl İşlenir, Unsurları Nelerdir?
Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunda maddi unsur, bir kişinin ısrarlı biçimde telefonla aranması ya da onu rahatsız etme amacı ile gürültü yapılmasıdır. Bu davranışlar sergilenirken olaydan etkilenen mağduru rahatsız etme amacı hasıl olmalıdır.
Suçun oluşmasında özel bir kast ortaya çıkmalıdır. Kanun, kişilerin ruhsal ve psikolojik açıdan huzur içinde yaşama hakkını korur. Bu suç sebebi ile kişinin ruhsal durumu bozulduğu takdirde ise kasten yaralama suçunun ortaya çıkması söz konusu olur. Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunun unsurları aşağıdaki gibi sıralanır:
- Israrlı telefon araması,
- Israrlı gürültü,
- Israrla hukuka aykırı davranışlar sergileme.
Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu şikayete bağlı suçlar arasında yer alır. Şikayet gerçekleştikten sonra da savcılık soruşturma başlatır. Şikayetten vaz geçilmesi durumunda soruşturma aşamasındayken soruşturmaya yer olmadığına karar verilir. Kovuşturma aşamasında ise dava düşer.
Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma Suçunun Cezası Nedir?
Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu için öngörülen ceza 3 ay -1 yıl aralığında hapis cezası olur. Türk Ceza Kanunu 123. Madde uyarınca bu suç için öngörülen ceza somut olayın durumuna göre belirlenir.
Hükmedilecek hapis cezası için seçenek yaptırım ise adli para cezasına çevirme olabilmektedir. Suç sebebi ile verilen hapis cezasının ertelenebilmesi veya HAGB kararının uygulanabilmesi de mümkündür.
Neticesi bakımından hürriyeti kısıtlayıcı ceza yaptırımı öngörülen bu suça dair ceza yargılamasında ceza avukatı yardımına başvurulması en sağlıklı yaklaşım olacaktır.
Zamanaşımı, Şikayet Süresi ve Uzlaşma
Şikayete tabi suçlar arasında yer alan kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunda şikayetin ardından savcılık soruşturma başlatır. Yeterli suç şüphesinin varlığı halinde ise bir iddianame hazırlayarak kamu davası açar. Fail ve fiilin öğrenilmesinden itibaren mağdur şikayet etme hakkını 6 ay içinde kullanmalıdır. Şikayet süresi içinde bu hakkın kullanılmaması durumunda zamanaşımı devreye girer. Suça ilişkin dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır.
Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunda uzlaşma prosedürleri uygulanabilir. Asliye Ceza Mahkemesi yargılama yetkisine sahip olan mahkemedir. Bu suçta soruşturma veya kovuşturma evresinde uzlaşma prosedürleri için uygulama yapılabilir. Uzlaşmanın sağlanamadığı durumlarda ise soruşturma ya da yargılama sürer.
Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve HAGB
Mahkeme tarafından verilebilen adli para cezası idari para cezalarından farklıdır. Adli para cezası verildiğinde sanık ödemeyi devlet kasasına yapmakla yükümlü olur. Bu cezanın ödenmemesi hapis cezası uygulanmasına yol açar. Seçenek yaptırım olarak ya da doğrudan uygulanabilen adli para cezası kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu için de uygulanabilmektedir.
Ceza ertelemesi kararını mahkeme verir. Hukuka aykırı fiil sebebi ile verilen ceza koşullar sağlandığında bazı suçlar söz konusu olduğunda ertelenebilmektedir. Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu için de ceza ertelemesi uygulanabilir. Bu durumda hükümlü belirli bir süre denetim altında tutularak cezası cezaevi dışında infaz edilir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararında da sanık hakkında hükmolunan cezanın belirli bir denetim süresi içindeyken hüküm doğurmaması söz konusu olur. Bunun için sanığın denetim süresinde kasıtlı bir suç işlememesi ve yükümlülüklerine uyması gerekir. Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu için de hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı uygulanabilmektedir.