Temyiz, istinaf mahkemesi tarafından verilen kararın tekrar incelenmesi amacıyla başvurulan kanun yoludur. Bir bakıma, dosyanın üst mahkemeye taşınmasıdır. Taraflar, temyiz başvurusunda bulunmak suretiyle istinaf mahkemesi kararının değiştirilmesini ya da bozulmasını talep edebilir.
Temyiz başvurusu yapılacağı zaman istinaf dosyasını incelemekle yetkili merci, Yargıtay’dır. Taraflar, istinaf mahkemesi kararının kendilerine tebliğ veya tefhimini izleyen 15 günlük yasal süre zarfında temyiz kanun yoluna başvuruda bulunabilir.
Temyiz Başvurusu Nasıl Yapılır?
Bölge adliye mahkemesine dilekçe vermek suretiyle temyiz başvurusu yapılır. Arz edilen dilekçede, temyiz kanun yoluna niçin başvurulduğuna ilişkin hukuki sebepler açık, net ve anlaşılır biçimde yer almalıdır. Sanık ceza infaz kurumunda tutuklu olsa dahi cezaevi müdürlüğüne dilekçe sunmak suretiyle temyiz başvurusunda bulunabilir.
Temyiz başvurusunun süresi için ve usulü dairesinde yerine getirilmesi, sonucun olumlu olması bakımından önem taşır. Bu nedenle, temyiz kanun yolu sürecinde yetkin ve deneyimli bir ceza avukatından yardım almak en sağlıklı yaklaşım olacaktır.
Temyiz Süresi Nedir?
Temyiz başvurusu için 15 günlük yasal süre tanınmıştır. Bu süre zarfında dilekçeyle temyiz talebinde bulunulmalıdır. İstinaf mahkemesinin kararını açıkladığı gün, temyiz başvuru süresi olan 15 günlük süreye dahil edilmez. Dolayısıyla işlemler, istinaf mahkemesi kararının verildiği günden sonra yapılır ve yasal süre de söz konusu günden sonra işlemeye başlar.
İstinaf mahkemesi kararlarının yeniden incelenmesi amacıyla temyiz yoluna başvurulabileceğini belirtmiştik. Bu yola başvuru içinse 15 günlük yasal süre düzenlendiğini ifade ettik. Bu 15 günlük yasal sürenin son günü eğer tatil gününe denk gelirse sonucu aktarmak için bir sonraki iş günü beklenir.
İstinaf Mahkemesinin Hangi Kararları Temyiz Edilemez?
Bozma kararları hariç, istinaf mahkemesince verilen kararlar için temyiz kanun yoluna başvurulabilir. Fakat hükmolunan ceza miktarı esas alınarak yapılan belirli istinaf kararları aleyhine ceza temyiz başvurusu yapılamaz.
Neticede, ilk derece mahkemesince verilen belirli kararların istinaf edilmesi sonucunda istinaf incelemesiyle verilen kararlar “kesin” karar kabul edilir. Bu kararlar aleyhine temyiz kanun yoluna başvurulamaz. Temyiz edilemeyen başlıca kararlar şunlardır:
- Adli para cezasının reddi,
- 5 yıl ve daha az hapis cezalarının reddi (fakat verilen karara ek mahkemenin yükseltmesi gerçekleşirse son karar için temyiz kanun yoluna başvurulabilir),
- İlk kez bölge adliye mahkemesi tarafından verilen mahkumiyet kararı haricinde ilk derece mahkemelerinin görev alanına giren ve yasada üstü sınırı 2 yıla kadar hapis cezası olan suçlara ve bu suçlara ilişkin adli para cezaları,
- Aynı hükümde yer alan hapis cezaları toplamda 5 yıl üzerinde olsa dahi başvuru yapılamaz.
Ceza miktarına bakılmaksızın temyize konu edilebilecek bazı suçlara ilişkin kararlarsa şunlardır:
- Hakaret,
- Suçu ve suçluyu övme,
- Halk arasında korku ve panik yaratmaya sebep olan tehdit,
- Kanunlara uymamaya tahrik,
- Cumhurbaşkanına hakaret,
- Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılayacak hareketler,
- Silahlı örgüt,
- Suç işlemeye tahrik.